เด็กกับของเล่นเป็นของคู่กัน แต่จะทำอย่างไรให้การเล่นของเล่นเกิดขึ้นพร้อมๆ กับการกระตุ้น
พัฒนาการของเด็กทั้งด้านอารมณ์สังคมและสติปัญญาเพราะแต่ละช่วงวัยของพวกเขาล้วนสำคัญและมีผลต่อการเป็นผู้ใหญ่ในอนาคตด้วย การจัดหาของเล่นที่ปลอดภัย เหมาะสมกับวัยโดยเชื่อมโยงกับความรู้ความเข้าใจเรื่องพัฒนาการและความสนใจของเด็ก จะทำให้เด็กรับรู้สิ่งต่างๆ ได้เร็วขึ้น ดังนั้นพ่อแม่ผู้ปกครองจึงจำเป็นต้องเรียนรู้ว่าเด็กแต่ละช่วงวัยเป็นอย่างไร ควรให้เล่นแบบไหนจึงจะเหมาะสมกับบุตรหลาน
สิ่งที่ควรคำนึงถึงในการเลือกซื้อของเล่น
1.ความปลอดภัย เป็นสิ่งที่ควรคำนึงถึงเป็นสิ่งแรกของการเลือกของเล่นให้เด็กเล็กๆ โดยของเล่นต้องได้รับมาตรฐาน มอก. ไม่ควรมีขนาดเล็ก และแหลมคม ถ้ามีสีควรเลือกที่สีไม่หลุดลอก ไม่ทำมาจากวัสดุที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ เด็กอายุต่ำกว่า 3 ขวบ ไม่ควรให้เล่นของเล่นถอดเป็นชิ้นเล็กๆ ได้ ของเล่นที่เป็นรูก็ไม่ควรให้เล่น
2.เลือกซื้อของเล่นเพื่อกระตุ้นพัฒนาการหรือเสริมสร้างพัฒนาของเด็ก เช่น บางช่วงวัยต้องกระตุ้นการมองเห็น การได้ยิน การใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กหรือกล้ามเนื้อมัดใหญ่
3.ไม่ควรซื้อมากจนเกินไป เพราะถ้าเด็กมีของเล่นมากเกินไปนั้น จะส่งผลเสียต่อเด็กทำให้เด็กไม่จดจ่อเปลี่ยนของเล่นไปมาไม่มีสมาธิได้ ดังนั้นควรเลือกซื้อแค่พอดี
4.ราคาเหมาะสม ไม่แพงจนเกินไป
5.เหมาะสมกับช่วงวัย โดยแต่ละช่วงวัยมีพัฒนาการดังนี้
1-3 เดือน
- เริ่มมีพัฒนาการด้านการมองเห็น มองตาแม่เวลาให้นม มีพัฒนาการด้านการได้ยิน หยุดฟังเสียงที่แปลกใหม่ สนใจสีสันสดใส พูดอ้อแอ้ เป่าน้ำลาย
- ของเล่นที่เหมาะกับวัยนี้ เช่น โมบายล์สีสันสดใส ตุ๊กตานุ่มนิ่ม
4-6 เดือน
- เด็กในวัยนี้เริ่มเคลื่อนไหวร่างกายได้มากขึ้น เช่น พลิกตัวไปมา ใช้แขนและขามากขึ้น นอนคว่ำนอนหงายได้ คว้าสิ่งของเข้าปาก เริ่มมีการตอบสนองต่อสิ่งรอบตัวเริ่มหัดนั่ง
- ของเล่นที่เหมาะกับวัยนี้ เช่น โมบายล์ ยางกัด(ใช้ตอนที่ฟันเริ่มงอก) ของเล่นเขย่า ตุ๊กตานุ่มนิ่มให้จับ
7-12 เดือน
- สามารถหัดคลาน เคลื่อนไหวร่างกายคล่องแคล่วขึ้น ลุกนั่ง ปีนป่ายอยู่ไม่นิ่ง ใช้มือได้คล่องแคล่วขึ้น เริ่มแสดงความรู้สึกตอบสนองต่อสิ่งเร้ามากขึ้น พูดคำง่ายๆ ได้ บางคนเริ่มหัดเดิน
- ของเล่นที่เหมาะกับวัยนี้ เช่น รถไขลาน ตุ๊กตาไขลานให้เด็กเล่น ของเล่นที่มีผิวสัมผัสที่หลากหลายมากขึ้น ของเล่นที่พัฒนากล้ามเนื้อมือให้เด็กหัดบีบ และหยิบจับ หนังสือผ้า วัสดุรูปร่างรูปทรงต่างๆ
1-3 ขวบ
- สนุกกับการเคลื่อนไหว ปีนป่าย กระโดด ลาก ดึง ผลัก สิ่งของขึ้นลงบันไดโดยการคลาน ชอบขว้างปาสิ่งของ กรี๊ด เรียนรู้จากการสัมผัสสิ่งของลองผิดลองถูกชอบทดลองทำสิ่งใหม่ๆ ช่างสงสัย มีพฤติกรรมเลียนแบบ เรียนรู้การเรียงลำดับ ชอบลื้อสิ่งของ
- ของเล่นที่เหมาะกับวัยนี้ เช่น จิ๊กซอว์ ตัวต่อไม้สีสันสดใส รถลากดึง ม้าโยกเยก การวาดภาพแบบอิสระ เล่นสมมติบทบาท ร้อยลูกปัดเม็ดโต เกมส์คำศัพท์ เกมส์ทายตัวเลข จักรยาน 3 ล้อ บล๊อคหยอดเสริมพัฒนาการ หนังสือผ้า ชุดฝึกการจับคู่ เรียนรู้สี เรียนรู้ชื่อสัตว์ สิ่งของรอบตัวต่างๆ
- ขวบ
- เด็กปฐมวัย เรียนรู้การเข้าสังคม มีจินตนาการสูงโดยแสดงออกมาทางการเล่นของเด็ก รักการเล่นทั้งในโลกของตัวเอง และเล่นกับผู้อื่น มีคำถามตลอดเวลาช่างสงสัยอยากรู้อยากเห็นโลกกว้าง แสดงความรู้สึกอย่างชัดเจน
เด็กเเต่ละคนมีพัฒนาการที่ช้าหรือเร็วแตกต่างกันมีความสนใจและความชอบไม่เหมือนกันเราจึงต้องสังเกตุว่าเด็กชอบอะไรจะได้ส่งเสริมและพัฒนาในด้านนั้นให้มีประสิทธิภาพและตรงจุดมากขึ้นเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อตัวเด็กเองนอกจากนี้การจัดสถานที่ให้เหมาะสมมีบรรยากาศที่ดีการให้ความรักความเอาใจใส่สิ่งเหล่านี้ล้วนมีผลต่อพัฒนาการของเด็กทั้งสิ้น